Αυτά τα βασικά στοιχεία μπορεί να τα δει κανείς με σαφήνεια στις προσπάθειες του Σπύρου Κολυβά. Αποκλειστικά τοπιογράφος στις υδατογραφίες του, σε καμμία περίπτωση δεν έχει ως στόχο να μεταφέρει πιστά το φυσικό τοπίο στη ζωγραφική επιφάνεια. Ξεκινά απ’ αυτό, έχοντας τα εναύσματα και τη θέληση να προχωρήσει πιο βαθιά για να αποδώσει τον χαρακτήρα του και όχι για να το περιγράψει. Δεν ενδιαφέρεται για την λεπτομερειακή απόδοση, αλλά για τη φυσιογνωμία του, δεν αναπαραγάγει εικόνες σαν να φωτογραφίζει, αλλά καταγράφει εσωτερικές διεργασίες. Με αυτό τον τρόπο προχωρά σε μια ερμηνεία του φυσικού χώρου, η οποία δεν βασίζεται τόσο στην αντικειμενική απόδοσή του όσο στην υποκειμενική εξωτερίκευση συναισθημάτων που αυτός προκαλεί. Αυτός ο φυσικός χώρος που απασχολεί τον καλλιτέχνη, συχνά, παύει να είναι αναγνωρίσιμος και λειτουργεί περισσότερο ως ένα σύνολο δυνάμεων που καθορίζει και το τελικό αποτέλεσμα.

Βάση όλων αυτών των προσπαθειών αποτελούν η σύνθεση, το χρώμα και το φως. Η σύνθεση, που λειτουργεί συχνά με τον σχεδόν αφηρημένο της χαρακτήρα και με τον δυναμισμό της, εξασφαλίζει την απαραίτητη ισορροπία για να αναδειχθεί η φυσιογνωμία του χώρου πέρα από ειδικά χαρακτηριστικά, παραπληρωματικά θέματα και αναφορές στο συγκεκριμένο. Το χρώμα πάντα υποβλητικό σχεδόν ποτέ δεν περιγράφει ρεαλιστικά αλλά υπαινίσσεται. Δοσμένο συνήθως σε μεγάλες επιφάνειες μεταφέρει εκτός των άλλων και συμβολικά χαρακτηριστικά, ενώ ταυτόχρονα αποπειράται να ανιχνεύσει αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα που έχει ο χώρος. Μεταφέρει έτσι ο ζωγράφος με το βλέμμα του την έκφραση από το εξωτερικό στο εσωτερικό και μετατρέπει με πηγαίο τρόπο τα εξωτερικά ερεθίσματα σε εσωτερικά βιώματα που του προκαλεί το τοπίο. Το φως με τον ιδιαίτερο ρόλο του παρουσιάζει όλα εκείνα τα ιδιαίτερα γνωρίσματα που εμψυχώνουν τον φυσικό χώρο. Χρησιμοποιώντας το με μια πλούσια κλίμακα λυρικών αναφορών αναδεικνύει την εκάστοτε λειτουργία του. Άλλοτε πλούσιο και αισιόδοξο, άλλοτε πάλι περιορισμένο και μελαγχολικό δίνει τη δυνατότητα να περιπλανηθεί κανείς στις πιο διαφορετικές όψεις της φύσης.

Συνοψίζοντας μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι ο Κολυβάς δεν ενδιαφέρεται για τα ειδικά χαρακτηριστικά του τοπίου, του οποιουδήποτε τοπίου. Μπορεί να ξεκινά από το συγκεκριμένο αλλά δεν μένει σε αυτό. Αναζητά καθολικά στοιχεία για να το ερμηνεύσει, προχωρά πέρα από το συγκεκριμένο για να το διερευνήσει, διεισδύει στο εσωτερικό του για να το αποδώσει, παλεύει με το υλικό του για να το εμψυχώσει, υποβάλλει με το χρώμα του για να το υμνήσει. Και καταλήγει σε εκφραστικά αποτελέσματα που μεταβάλλουν την οπτική πραγματικότητα και την εξωτερική όψη των τοπίων του σε ένα λυρικό τραγούδι φωτός και χρώματος, σε μια πλούσια φωνή ευαισθησίας, σε μία σφύζουσα από ρυθμό αρμονία.

                   Θάνος Χρήστου

Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνη

            Πανεπιστημίου Ιωαννίνων